Από το Ναβαρίνο στην Πύλο

Στη θέση του υπό ανέγερση κτηρίου της φωτογραφίας υπήρχε όμοιο πέτρινο κτήριο. Από εκείνο σώθηκαν ο αναλημματικός τοίχος και η σκάλα που οδηγεί στην προκυμαία. Μακάρι κάθε αξιόλογο κτίσμα αυτής της χώρας να ξαναχτιζόταν όταν οι περιστάσεις απαιτούσαν την κατεδάφισή του

Η Πύλος δεν έχει ακροκέραμα, ούτε μάρμαρα. Παρ' όλα αυτά διατηρεί ένα έντονα γραφικό χρώμα, κυρίως στην προκυμαία και γύρω από την πλατεία της. Στις γειτονιές τα πράγματα κάπως χαλάνε

Η Πύλος, γραφική κωμόπολη της Μεσσηνίας, συνδέεται με την ομηρική Πύλο του σοφού Νέστορος. Διαβάζοντας όμως προσεκτικά τα ομηρικά έπη και μελετώντας απροκατάληπτα την ιστορία και τη γεωγραφία της Πελοποννήσου, προκύπτει ότι η ομηρική Πύλος του Νέστορος θα πρέπει να αναζητηθεί βορειότερα, στις αμμώδεις παραλίες της νότιας Ηλείας.
Αφήνοντας την προϊστορία και ψάχνοντας την ιστορία, ανακαλύπτομε στην ίδια θέση το βυζαντινό οικισμό Ζόγκλος. Αυτός κατελήφθη από τους Αβάρους και κάπως έτσι πρέπει να προήλθε το όνομα Ναβαρίνο (με β, όχι με υ, επειδή ετυμολογικά δεν έχει σχέση με τη λέξη ναυς (=πλοίο), που είναι πρώτο συνθετικό πολλών λέξεων της γλώσσας μας).
Από τον αβαρικό οικισμό με το πέρασμα των αιώνων έμεινε μόνο το όνομα, και αυτό ως όνομα του όρμου. Όταν οι Οθωμανοί έχτισαν το 1573 το νέο κάστρο στην κορυφή του λόφου, προκειμένου να ελέγχουν τη νότια είσοδο του όρμου, ο οικισμός που αναπτύχθηκε έξω από αυτό έλαβε το όνομα Νιόκαστρο, σε αντιδιαστολή προς το Παλιόκαστρο, που ελέγχει τη βόρεια είσοδο του όρμου.
Η σημαντικότερη στιγμή της ιστορίας της είναι η Ναυμαχία του Ναβαρίνου, που έλαβε χώρα στις 20 Οκτωβρίου 1827 και κατά την οποία οι συνασπισμένοι στόλοι Άγγλων, Γάλλων και Ρώσων κατατρόπωσαν το στόλο του Αιγυπτίου Ιμπραήμ πασά, ο οποίος είχε καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση. Εάν δεν είχε υπάρξει η ναυμαχία του Ναυαρίνου, σήμερα δεν θα υπήρχε Ελλάδα, πιθανότατα ούτε και Έλληνες, καθώς ο Ιμπραήμ είχε ξεκινήσει τι σχέδιο μεταφοράς τους στην Αίγυπτο και εποικισμού της χώρας με Αιγυπτίους. 
Το ελληνικό κράτος διακρίθηκε στις μετονομασίες οικισμών, με ιδιαίτερη προτίμηση στα αρχαιοελληνικά ονόματα. Το 1833 με Βασιλικό Διάταγμα το Νιόκαστρο μετονομάστηκε σε Πύλο. Έτσι το όνομα Ναβαρίνο, όπως και το Νιόκαστρο, πέρασαν οριστικά στη λήθη.