Μικρή εκλεκτικιστική οικία στο Ναύπλιο

Ερμήδες πειραϊκού εργαστηρίου τοποθετημένοι σε ένα παρά ένα κεραμίδι κοσμούν τη στέψη της διώροφης οικοδομής

Πλούσιος ανάγλυφος διάκοσμος κοσμεί την πρόσοψη, αποτελούμενος από γιρλάντες και γυναικείες μορφές που θυμίζουν το Ξενοδοχείον Εμπορικόν της οδού Αιόλου στην Αθήνα

Η οικία μέσα στους στενούς δρόμους της πόλεως

Θα βρεθεί κάποιος να ανακαινίσει τη συμπαθητική οικία; Αμφίβολο... 

Διώροφη οικία στην οδό Κώτσου της Χαλκίδας

Η οικία δεν είχε όπως φαίνεται ποτέ ακροκέραμα. Εντυπωσιάζει ωστόσο το φυτόμορφο κόσμημα κάτω από το γωνιακό κεραμίδι

Τα γύψινα κορινθιακά επίκρανα είναι θαύμα πλαστικής

Τα ξύλινα πλαίσια των παραθύρων και η αυστηρή συμμετρία τοποθετούν το κτίσμα στα πρώιμα χρόνια του νεοκλασσικισμού. Εντυπωσιακά και τα φουρούσια του εξώστη

Διπλός ορθογώνιος και ημμικυκλικός φεγγίτης του ισογείου καταστήματος

Η υπέροχη όψη του κτίσματος. Ο βόρειος προσανατολισμός του καθιστά δυστυχώς κακές τις συνθήκες φωτισμού

Εγνατίας 109: Μέγαρο Νεδέλκου

Το μπαρόκ αέτωμα με τους ανάγλυφους αγγέλους και το θωράκιο με τα αρχικά Ι Ν του κτίτορος Ιωάννου Νεδέλκου

Φουρούσι του σαχνισιού

Φουρούσι του εξώστη αριστερά του σαχνισιού

Κορνίζα της μπαλκονόπορτας 

Ψευδοπαραστάδα με προσωπείο στη γωνία του κτηρίου

Η όψη του μεγάρου

Φωτογραφία από την ανέγερση το 1909

Τα χρόνια της παρακμής

Η ιστορία του Μεγάρου Νεδέλκου στο ιστολόγιο Επίκαιρα Σημειώματα.

Άστοχη χρήση επικράνων σε κτήριο της Πάτρας

Στο δεξιό κτήριο όλες οι ψευδοπαραστάδες διατηρούν το πλάτος τους, ενώ στο εξεταζόμενο ακίνητο οι ακριανές έχουν χάσει το μισό πλάτος τους, με αποτέλεσμα την κατά μήκος κοπή των επικράνων

Στη δεξιά πλευρά του κτηρίου τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα: προκειμένου να χωρέσει η υδρορροή, το επίκρανο έχει κατακρεουργηθεί και έχει μετακινηθεί ακόμη πιο πλάγια, αφήνοντας ένα μέρος της ψευδοπαραστάδας ακάλυπτο

Μαρμάρινα φουρούσια με την τυπική νεοκλασσική ελίκωση, αλλά με ρηχό ανάγλυφο

Πλούσιος είναι ο πλαστικός διάκοσμος επάνω από τα ανοίγματα του ακινήτου, πιθανότατα από αμμοκονίαμα ή γύψο

Το γείσο κλύπτεται από κεραμίδια τύπου Μασσαλίας χωρίς ακροκέραμα

Τα επίκρανα του δευτέρου ορόφου είναι κορινθιακού ρυθμού, ενώ του πρώτου ορόφου είναι ιωνικού. Ημικυκλικά ανακουφιστικά τόξα με έντονη διακόσμηση εμπλουτίζουν την πρόσοψη του κτηρίου

Η αποκοπή των ακριανών επικράνων και ο περιορισμός τους από τις υδρορροές ουσιαστικά τα εξαφανίζει

Η τελευταία χρήση του κτηρίου ήταν η στέγαση της Αχαϊκής Συνεταιριστικής Τράπεζας. Μετά τη χρεωκοπία του τραπεζικού ιδρύματος, το κτήριο στέκει άδειο

Η τυπική νεοελληνική παρουσία επάνω στα απομεινάρια της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς

Οι φωτογραφίες είναι παραχώρηση του Αλέξανδρου Βλάχου.

28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 2 και Πανεπιστημίου: η Μεγάλη Ιδέα στον αθηναϊκό εκλεκτικισμό

Χαρακτηριστικά διακοσμητικά στοιχεία του εκλεκτικισμού

Αποτρεπτικό προσωπείο

Παρά τον πλούσιο πλαστικό διάκοσμο, απουσιάζουν τα ακροκέραμα

Διπλή γιρλάντα στο θριγκό και αποτρεπτικά γυναικεία προσωπεία στις παραστάδες μεταξύ των παραθύρων

Χαρακτηριστική του εκλεκτικισμού των αρχών του εικοστού αιώνα η καμπύλωση της γωνίας του κτηρίου

Μετά την κυριαρχία των αρχαιοελληνικών διακοσμητικών θεμάτων επί δεκαετίες, εμφανίζεται ο δικέφαλος αετός, που φέρει στο στήθος του ασπίδα με σταυρό. Βρισκόμαστε στην εποχή της Μεγάλης Ιδέας

Διακοσμητικό στεφάνι στην ψευδοπαραστάδα του κτηρίου

Ανάγλυφο διακοσμητικό που θυμίζει κοχύλι

Μεγάλο αποτρεπτικό προσωπείο στην ψευδοπαραστάδα του κτηρίου

Επίκρανο περγαμηνού ρυθμού, με ιδιαίτερα τονισμένα τα ακραία φύλλα ακάνθου

Εξώστης του πρώτου ορόφου με δύο μεγεθών φουρούσια και μαρμάρινους παραστάτες. Οι υποδοχές των σημαιών θυμίζουν άλλες εποχές

Εκλεκτικιστικά φουρούσια με αντίθετης φοράς ελίκωση, σε τρία μεγέθη

Μικρός εξώστης

Σύμπλεγμα των γραμμάτων Σ και Λ εμφανίζεται σε πλαϊνό κιγκλίδωμα

Ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος επί της οδού Πατησίων

Πλούσιος διάκοσμος που δεν συναντάμε συχνά στην Αθήνα

Η όψη επί της οδού Πατησίων

Το μεγαλοπρεπές ακίνητο ασφυκτιά στον σύγχρονο αστικό ιστό

Ευπόλιδος 2 και Αιόλου: το κτήριο με τα γύψινα ακροκέραμα

Γύψινο ακροκέραμο σε νεωτερικό σχέδιο των αρχών του 20ού αιώνος που μιμείται θαλάσσιο όστρακο. Η χρήση του γύψου αντί του πηλού στην κατασκευή ακροκεράμων ήταν μία απόλυτη αποτυχία

Το γωνιακό ακροκέραμο

Το πήλινο αντίστοιχο αυτού του σχεδίου είναι εξαιρετικά σπάνιο. Πιθανότατα δεν υπήρξε ζήτηση επειδή δεν είναι ιδιαίτερα ωραίο

Στη διαβρωτική δύναμη του νερού πιθανώς να προστέθηκε η κακή επίδραση της όξινης βροχής. Το γεγονός είναι ότι τα γύψινα ακροκέραμα λιώνουν σαν το κερί

Το ακίνητο είχε αρχικά δύο ορόφους επάνω από το ισόγειο. Στη διάρκεια του εικοστού αιώνα προστέθηκε ένας ακόμη όροφος. Οι εξώστες του είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα και τα φουρούσια γύψινα. Ελλείψει συντηρήσεως όλος αυτός ο διάκοσμος καταρρέει στα κεφάλια των περαστικών

Το γείσο στη γωνία των οδών Ευπόλιδος και Αιόλου είναι ετοιμόρροπο. Με σιδηροκατασκευές προσπαθούν να το κρατήσουν στη θέση του

Οι υπό διάλυση εξώστες του τρίτου ορόφου

Μαρμάρινος εξώστης του αρχικού κτηρίου του 19ου αιώνα με τα τυπικά φουρούσια, σε άριστη κατάσταση

Η όψη του ακινήτου επί της οδού Ευπόλιδος, μς την ωραία θέα προς το μέγαρο Μελά και την Ακρόπολη. Τα κλειστά παράθυρα δείχνουν την εγκατάλειψη

Το άτυχο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών φωτογραφημένο από τον πρώτο όροφο του ακινήτου της οδού Ευπόλιδος 2. Το κτήριο στα αριστερά της φωτογραφίας σώζεται μέχρι σήμερα. Πίσω από το θέατρο, στα δεξιά της φωτογραφίας, μόλις διακρίνεται το Δημαρχείο επί της οδού Αθηνάς. Η οδός Ευπόλιδος τότε ήταν ένας ωραίος ευρωπαϊκός δρόμος και η μικρή πλατεία μεταξύ του θεάτρου και των οδών Κρατίνου, Ευπόλιδος και Αιόλου ήταν μία όαση με φοίνικες. Κανένας αρχιτέκτων η πολεοδόμος της σύγχρονης Αθήνας δεν είναι ικανός να δημιουργήσει μία τέτοια ομορφιά.  

Μεταγενέστερη άποψη της ίδιας πλατείας φωτογραφημένη από το ίδιο ακίνητο. Οι φοίνικες είναι ψηλότεροι και η πλατεία ομορφότερη. Απέναντι το μέγαρο Μελά και στο βάθος η Ακρόπολις. Η οδός Αιόλου σφύζει από ζωή

Φωτογραφία των αδελφών Μεγαλοκονόμου με τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Κώστα Κοτζιά στην ομώνυμη πλατεία. Στο βάθος αριστερά το κτήριο της οδού Ευπόλιδος. Δεξιά του η οικία Σίμου και στη συνέχεια η Εθνική Τράπεζα. Αρχείο ΕΛΙΑ

Όταν οι Κλεάνθης και Σάουμπερτ κατέστρωσαν το πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο της νέας πρωτεύουσας, η ανέγερση των ανακτόρων προβλεπόταν στη θέση της σημερινής πλατείας Ομονοίας. Επί της οδού Νίκης (μετέπειτα Αθηνάς) προβλεπόταν η δημιουργία του Κήπου του Λαού. Μετά την αναθεώρηση του σχεδίου από τον Κλέντσε η θέση όπου θα ανεγείρονταν τα ανάκτορα μεταφέρθηκε στο λόφο της Μπουμπουνίστρας ή του Αγίου Αθανασίου και στη θέση του Κήπου του Λαού κτίστηκαν το Δημαρχείο και το Δημοτικό Θέατρο. Η πλατεία μεταξύ του Δημοτικού Θεάτρου και της οδού Αιόλου ήταν μικρή, αλλά πανέμορφη. Αρχικά έλαβε το όνομα του βασιλέως της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α', πατέρα του βασιλέως Όθωνος και θερμού φιλέλληνα. Στη συνέχεια το όνομά της άλλαξε πολλές φορές. Το λαμπρό οικοδόμημα του Θεάτρου περιστοίχιζαν στα πλάγιά του οι οδοί Κρατίνου και Ευπόλιδος, που έφεραν τα ονόματα των σημαντικών αθηναίων κωμωδιογράφων.
Αυτή η ομορφιά δεν κράτησε για πάντα. Μετά την κατεδάφιση του Δημοτικού Θεάτρου δημιουργήθηκε μία μεγάλη πλατεία, η οποία κατέληξε αποκτήσει το όνομα του δολοφόνου του θεάτρου Κώστα Κοτζιά και να αποτελεί σήμερα έναν αφιλόξενο, τεράστιο περιστερώνα. Όλη η περιοχή βιώνει επί δεκαετίες την παρακμή της και στα ίδια πλαίσια καταρρέει αργά και το ακίνητο περί ου ο λόγος. Για άλλη μία φορά, κρίμα... 

Περισσότερα για τον Κήπο του Λαού και την πλατεία με τα χίλια ονόματα στο εξαιρετικό φωτογραφικό λεύκωμα του Facebook Η Αθήνα μέσα στο Χρόνο