Η βίλλα Κλωναρίδου στα Κάτω Πατήσια, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας

Τα ακροκέραμα της οικίας ήταν ανθέμια με ψηλή «διώροφη» βάση του εργαστηρίου του Δημητρίου Σαρρή, ο οποίος ήταν ο κύριος εκτελεστής των σχεδίων του Ερνέστου Τσίλλερ

Δυστυχώς η κατάσταση των ελαχίστων εναπομεινάντων στη στέγη δεν είναι καλή

Τα κολωνάκια της βεράντας είναι και αυτά σχεδιασμένα από τον Τσίλλερ

Από τη βεράντα του ο ιδιοκτήτης θα έπινε τον καφέ του καμαρώνοντας το παρακείμενο εργοστάσιο ζυθοποιίας του, περιτριγυρισμένος από το εξοχικό τοπίο των Πατησίων

Πολύ λιτή η σιδεριά του φεγγίτη της κυρίας εισόδου. Η λιτότητα χαρακτηρίζει το σύνολο της οικίας

Διαφορετικά κολωνάκια στο πλαϊνό δώμα της οικίας

Ίχνη ότι κάτι κινείται προς την αναστήλωση του κτηρίου

Η είσοδος υπηρεσίας στην πίσω όψη του κτηρίου

Η λιτή πρόσοψη προς την οδό Πατησίων. Τέτοιες οικίες θα έπρεπε να έχουν καλύτερη τύχη στην άχαρη πόλη μας

Ο κήπος της βίλλας Κλωναρίδου είαι μία όαση στα πυκνοδομημένα Πατήσια. Δυστυχώς όμως έχει γίνει ενδιαίτημα περιθωριακών και αστέγων

Στο πίσω μέρος της βίλλας, παράλληλα προς την Πατησίων, βρίσκεται η οδός Τσίλλερ, ένα μικρό και σκοτεινό δρομάκι που μάλλον θα κάνει τα κόκκαλα του μεγάλου αρχιτέκτονα να τρίζουν

Για του λόγου το αληθές...

Ο Ερρίκος Κλωναρίδης μέσα στην οικία του. Πίσω και αριστερά του διακρίνεται μία συλλογή με ποτήρια μπύρας από κασσίτερο

Ο Ερρίκος Κλωναρίδης ήταν γόνος πλούσιας αθηναϊκής οικογένειας με ρίζες από τη Μικρά Ασία. Στο προάστιο των Κάτω Πατησίων, μεταξύ των οδών Πατησίων και Καυταντζόγλου, δημιούργησε το 1904 εργοστάσιο ζυθοποιίας με συνεργάτες τον Δρακούλη και τον αδελφό του Μιλτιάδη. Η περιοχή ακόμα ήταν αραιοκατοικημένη και έτσι το εργοστάσιο έγινε τοπόσημο της περιοχής.

Το 1930 η επιχείρηση Μ. και Ε. Κλωναρίδης πέρασε στα χέρια του Φιξ, που χρησιμοποίησε το εργοστάσιο για ένα διάστημα ως αποθήκη και μετά για την παραγωγή πάγου. Έτσι το όνομα του Φιξ ταυτίστηκε τελικά με το εργοστάσιο και του Κλωναρίδη με το τοπωνύμιο της περιοχής.

Λιθογραφία του εργοστασίου των αδελφών Κλωναρίδου. Στην άκρη δεξιά διακρίνεται μερικώς η βίλλα

Μέσα στη βίλλα Κλωναρίδη έζησε η οικογένειά του μέχρι το 1977. Είχε δύο κόρες, την Ασπασία και τη Τζούλια, από τις οποίες η μια παντρεύτηκε, αλλά έχασε νωρίς τον σύζυγό της, ενώ η άλλη έμεινε ανύπαντρη και μόνη της μέσα στη βίλλα. Το1987 ο Δήμος Αθηναίων της έκοψε το ρεύμα και για περίπου δώδεκα χρόνια έζησε μέσα στο σπίτι χωρίς ρεύμα. Το 1999 ο Δήμος της έκοψε και το νερό. Αυτό ήταν και το τελειωτικό χτύπημα για την παρουσία της εκεί.

Επί δημαρχίας Αβραμόπουλου, και ενώ γίνονταν συζητήσεις για το χαρακτηρισμό του εργοστασίου Φιξ ως διατηρητέου και την αξιοποίησή του, αυτό κατεδαφίστηκε μερικώς χωρίς καμμιά προειδοποίηση μέσα σε μια νύχτα, η δε ενέργεια αυτή του Δήμου, που ξεσήκωσε κατακραυγή, αποδόθηκε σε λάθος! Στη συνέχεια η διατήρησή του κρίθηκε αδύνατη, η κατεδάφιση ολοκληρώθηκε και στο οικόπεδό του διαμορφώθηκε ένας χώρος πρασίνου.

Στη συνέχεια η βίλλα λεηλατήθηκε και ερειπώθηκε, ενώ βρήκαν σε αυτό πρόχειρη στέγη άστεγοι και λαθρομετανάστες. Σήμερα βρίσκεται σε κακή κατάσταση, αν και επισήμως έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέα.

Προσφάτως ο Δήμος Αθηναίων ανακοίνωσε ότι προτίθεται να προχωρήσει σε ανακαίνιση του κτηρίου και τη μετατροπή του σε πολιτιστικό κέντρο, προκειμένου να συμβάλει στην αναβάθμιση της περιοχής. Για το σκοπό αυτό κάλεσε φοιτητές του Πολυτεχνείου, οι οποίοι θα κάνουν τις μελέτες δωρεάν. Παρόμοιες εξαγγελίες έχουν υπάρξει και στο παρελθόν. Η ελπίδα ωστόσο πεθαίνει τελευταία...

Περισσότερες πληροφορίες: Η Αθήνα πίσω από τη βιτρίνα και POlyLITOIKAIROI.