Πέμπτη 3 Μαΐου 2012

Σεπολίων και Αγίου Μελετίου: το καφενείο στον Άγιο Μελέτιο

Ακροκέραμα που η σχετική βιβλιογραφία χαρακτηρίζει ως «της Αγοράς». Πρόκειται για σχέδιο του εικοστού αιώνα, που προοριζόταν για κεραμοσκεπές με επίπεδα γαλλικά κεραμίδια. Τον τύπο αυτό κεραμιδιών εισήγαγε στην ελληνική αρχιτεκτονική η «Κεραμουργία Δηλαβέρη»

Χωρίς να ξεφεύγει από τα κλασσικά διακοσμητικά στοιχεία των ακροκεράμων του δεκάτου ενάτου αιώνα, το φύλλο του φοίνικα και τους κοχλίες της βάσεως, το συγκεκριμένο ακροκέραμο διαφοροποιείται από το μεγάλο ύψος, την οξεία κορυφή και τη μακρυά ουρά, προκειμένου να προσαρμόζεται στον ιδιαίτερο τύπο καλυπτήρα επί του οποίου εδράζεται

Τα γαλλικού τύπου κεραμίδια προέρχονται από βορειότερες χώρες, όπου η κλίση της στέγης είναι μεγάλη, προκειμένου να γλυστρά το συσσωρευόμενο χιόνι. Αποτελούν εξέλιξη των ξύλινων σανίδων που χρησιμοποιούνταν αντί κεράμων και που επιβιώνουν ακόμη στις ξύλινες εκκλησίες της Τρανσυλβανίας στη Ρουμανία. Χαρακτηριστικό τους είναι  ότι δεν έχουν καλυπτήρες και στρωτήρες (λούκια και καπάκια) και ότι συνδέονται θηλυκωτά, χωρίς το χρήση κονιάματος. Η παρουσία τους στην Ελλάδα συνδέθηκε με την εισαγωγή αρχιτεκτονικών τύπων της κεντρικής Ευρώπης με απότομες στέγες, αλλά η ελληνική φαντασία επέβαλε και σε αυτά την παρουσία ακροκεράμων. Επειδή όμως είναι αδύνατη η έδραση ακροκεράμων επάνω σε γαλλικά κεραμίδια, η χαμηλότερη σειρά αποτελείται από στρωτήρες (λούκια) ημιεξαγωνικής διατομής. Το ρόλο του καλυπτήρα (καπακιού)παίζει το ίδιο το ακροκέραμο, του οποίου η ουρά έχει μήκος ίσο με το μήκος του υποκειμένου κεράμου

Αν και τα γαλλικά κεραμίδια εισήγαγε στον ελληνικό χώρο η «Κεραμουργία Δηλαβέρη», τα συγκεκριμένα ακροκέραμα έβγαλε στην αγορά το «Κεραμοποιείον Αθηνών Ζ. Π. Κομηνός»
Η σφραγίδα του κεραμοποιείου στην ουρά του ακροκεράμου

Παρά το νεωτερικό χαρακτήρα της κεραμοσκεπής, τα λοιπά αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως οι «σταγόνες» κάτω από το γείσο και το σιδερένιο στέγαστρο με την πλούσια διακόσμηση, παραμένουν προσηλωμένα στη νεοκλασσική παράδοση του προηγούμενου αιώνα


Το κτήριο του καφενείου στη γωνία των οδών Σεπολίων και Αγίου Μελετίου αποτελεί ανάμνηση του αλλοτινού παρακηφίσσιου προαστίου των Σεπολίων, που έχει θαφτεί κάτω από τα εκατομμύρια τόνους μπετόν των σύγχρονων πολυκατοικιών

Αφού γλύτωσε από την κατεδάφιση, ανακαινίστηκε ελπίζοντας σε μία καλύτερη νέα ζωή, ως τοπόσημο της πλατείας του Αγίου Μελετίου, μιας πλατείας που σηματοδοτείται από την ερειπωμένη παλαιά και τη μπετονένια μοντέρνα εκκλησία του Αγίου

Αυτό όμως δεν κατέστη εφικτό: αν και το γωνιακό κατάστημα του καφενείου έγινε ψητοπωλείο, δεν κατάφερε να αντισταθεί στην επέλαση της κρίσης. Το γυράδικο έκλεισε κι αυτό!

2 σχόλια:

Γιώργος είπε...

Σαν κάτοικος Σεπολίων εδώ και 10 χρόνια, το θυμάμαι πάντα ψητοπωλείο/σουβλατζίδικο με τρεις (ή τέσσερις;)διαδοχικούς ιδιοκτήτες. Ωστόσο, δεν έκλεισε λόγω κρίσης: πρόσφατα κάηκε ολόκληρο το εσωτερικό του από πυρκαγιά (όταν το επισκεφθήκατε), και εδώ και περίπου ένα μήνα έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί με άλλο όνομα και άλλη διεύθυνση.

Ο Συλλέκτης είπε...

Ευτυχώς που γλύτωσε το εξωτερικό και ιδίως η στέγη. Ευχάριστα τα νέα. Θα περάσω να χτυπήσω κανένα πιτόγυρο!