Ακαδημία Αθηνών

Στο κέντρο αυθεντικό ακροκέραμο της Ακαδημίας, σχεδιασμένο από το Δανό αρχιτέκτονα Θεόφιλο Χάνσεν και κατασκευασμένο στην κεραμοποιία Wienerberger. Είναι ένας από τους παλαιότερους και πλέον διαδεδομένους τύπους ακροκεράμων της νεοκλασσικής κεραμικής. Το αριστερό είναι παραλλαγή χωρίς πλίνθο και το δεξιό είναι παραλλαγή με πλίνθο, από ελληνικά εργαστήρια

Παρά την πλέον του αιώνος ζωή τους, τα αυθεντικά ακροκεραμα διατηρούνται σε άριστη κατάσταση

Στο κέντρο αυθεντικό ακροκέραμο από κιτρινωπό πηλό και εκατέρωθεν σύγχρονα αντίγραφα ελληνικού εργαστηρίου, που τοποθετήθηκαν μετά από πρόσφατη ανακαίνιση του κτηρίου

Ένα παλιό, δύο καινούργια και ένα ακόμη παράταιρο δεξιά

Τρία παράταιρα ακροκέραμα και ένα παλιό. Οι στρωτήρες είναι επίπεδοι μεγάλου πλάτους και οι καλυπτήρες πρισματικοί μικρού πλάτους. Εντυπωσιακοί οι ηγεμόνες καλυπτήρες (κορφιάδες)

Μία σημαντική διαφορά των αρχαίων ακροκεράμων από τα νεοκλασσικά είναι η έδραση. Τα αρχαία κεραμίδια ήταν επίπεδα και πλατιά, επομένως η παράταξη των ακροκεράμων ήταν αραιή και η βάση τους ήταν επίπεδη. Τα νεοκλασσικά ακροκέραμα, πλην εξαιρέσεων όπως της Ακαδημίας, τοποθετήθηκαν επί των υπαρχόντων ημικωνικών κεραμιδιών που είναι γνωστά από τα χρόνια του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας. Συν τω χρόνω, η αρχική ύπαρξη επίπεδης βάσεως (πλίνθου) εγκαταλείφθηκε, ώστε οι κοχλίες των ακροκεράμων να είναι συνέχεια της καμπύλης των κεραμιδιών. Στοιχείο του νεοκλασσικισμού επίσης είναι η ύπαρξη γωνιαίων ακροκεράμων. Οι αρχαίες στέγες ήταν δίρριχτες και οι κάτω γωνίες των αετωμάτων κοσμούνταν με ακρωτήρια. Στο νεοκλασσικισμό υπάρχουν τρίρριχτες και τετράρριχτες στέγες, οπότε η παρουσία των γωνιαίων ακροκεράμων ήταν επιβεβλημένη. Στη φωτογραφία διακρίνεται ακρωτήριο του δεξιού κλίτους της Ακαδημίας με ψευδοϋδρορρόη και ενσωματωμένο μαρμάρινο ακροκέραμο

«Για την Ακαδημία των Επιστημών της Αθήνας λείπουν ακόμη τα εξής κεραμίδια για τη στέγη: 120 μικροί στρωτήρες, 120 μεγάλοι στρωτήρες, 120 κορυφαίοι, 10 κορυφαίοι ηγεμόνες κλειστοί από κάτω, 5 ηγεμόνες στρωτήρες για την πρόσοψη. Πρέπει όμως να μου σταλούν περισσότερα κομμάτια από κάθε είδος, γιατί με τη μεταφορά μπορεί να έχουμε απώλειες.» (Απόσπασμα επιστολής του Ερνέστου Τσίλλερ προς την κεραμοποιία, με ημερομηνία 5.2.1874)

Καμινάδα με ανάγλυφο διάκοσμο αποτελούμενο από ανθέμια και γλαύκες

Ομορφιά που μόλις διακρίνεται ανάμεσα στη βλάστηση επί της οδού Σίνα

Γλαυξ με ανοιγμένα φτερά, από το διάκοσμο του ακρωτηρίου του πλαγίου κλίτους

Οι Αθηναίοι που περιμένουν στις στάσεις επί της οδού Σίνα χάνουν αυτό τον πλούτο. Αντιθέτως βλέπουν τα άθλια τσιμεντένια κουτιά του απέναντι τετραγώνου

Ο Απόλλων από την οδό Σίνα

Η Αθηνά από το πρόσθιο αέτωμα του δεξιού κλίτους, εξαφανισμένη από τα μάτια των περαστικών

Μαρμάρινο ανακλιντρόσχημο επίκρανο με κόκκινο χρώμα και επιχρυσωμένο φυτικό διάκοσμο. Η ονομασία «ανακλιντρόσχημο» προέρχεται από την ομοιότητα του πλαισίου σχήματος ανεστραμμένου Π με αρχαίο ανάκλιντρο

Μαρμάρινο γείσο με χρυσό και χρωματικό διάκοσμο

Ο Απόλλων με τη λύρα δεσπόζει επί του δεξιού υψηλού κίονος

Ιωνικό κιονόκρανο με χρυσό και χρωματικό διάκοσμο

Η βάση του ιωνικού κίονος που φέρει το άγαλμα του Απόλλωνος

Η ένοπλη Αθηνά επί του αριστερού κίονος

Οι κίονες που κοσμούν του κτήριο έχουν ύψος δώδεκα μέτρων

Η αριστερή απόληξη του κεντρικού αετώματος της προσόψεως με τον αυθεντικό ζωγραφικό διάκοσμο της σίμης, ο οποίος είχε επιζωγραφισθεί τη δεκαετία του 1980 και αποκαλύφθηκε πριν μερικούς μήνες. Έχουν ωστόσο αφαιρεθεί τα ακρωτήρια 

Η δεξιά απόληξη του κεντρικού αετώματος, με διαφορετικά στάδια επιζωγραφίσεως της σίμης

Η δεξιά εναετίς σίμη

Ο κεραμοπλαστικός διάκοσμος του κεντρικού αετώματος έχει ως θέμα τη γέννηση της Αθηνάς

Το αέτωμα της Ακαδημίας χωρίς τα ακρωτήρια

Το κεντρικό ακρωτήριο του πίσω αετώματος του κεντρικού κλίτους. Το ανθέμιο πλαισιώνουν πτερωτές Νίκες

Πλάγιο ακρωτήριο του πίσω αετώματος του κεντρικού κλίτους με Σφίγγα

Η Αθηνά αγναντεύει τα σύγχρονα κτήρια της οδού Πανεπιστημίου, που της έκοψαν τη θέα προς τον Παρθενώνα

Το πίσω αέτωμα του κεντρικού κλίτους με τα ακρωτήριά του

Κεντρικό ακρωτήριο αετώματος του πλαγίου κλίτους με γλαύκα μπροστά από ανθέμιο

Μαρμάρινος και ζωγραφικός διάκοσμος του πλαγίου κλίτους

Ιωνικό κιονόκρανο του πλαγίου κλίτους. Στο επιστύλιο ζωγραφική ταινία με διπλό μαίανδρο

Ζωγραφικός διάκοσμος του θριγκού με γρύπες εκατέρωθεν λύρας

Ζγωραφικός διάκοσμος του θριγκού με γλαύκα εντός στεφάνου

Το πλάγιο κλίτος

Κιονόκρανο του φανοστάτη με πτερωτές κεφαλές. Τέσσερεις ορειχάλκινες παιδικές μορφές στηρίζουν τη γυάλινη σφαίρα του φωτιστικού σώματος

Η βάση του κίονος του φανοστάτη με πλούσιο ανάγλυφο διάκοσμο

Η βάση του φανοστάτη

Ο μαρμάρινος φανοστάτης στην αρχή του δρόμου που οδηγεί στην είσοδο του κτηρίου

Φατνωματικός διάκοσμος της οροφής της κιονοστοιχίας της εισόδου

Το ανώφλιο της εισόδου

Ιωνικοί κίονες του 19ου αιώνα και αθλιότητα του 20ού

Ο Πλάτων

Ο Σωκράτης

Ορειχάλκινο στήριγμα κονταριού σημαίας

Η είσοδος του κτηρίου

Η Ακαδημία από το απέναντι πεζοδρόμιο, χωρίς αμφιβολία το ωραιότερο κτήριο της Πρωτεύουσας

Η Ακαδημία μέσα στο σύγχρονο αστικό τοπίο με τις στάσεις του λεωφορείου ακριβώς μπροστά της

Ο Σωκράτης και ο Πλάτων σε ρολλά καταστήματος της οδού Πανεπιστημίου

Πινακίδα σχετική με τα έργα που εκτελούνται στην Ακαδημία

Η Ακαδημία το 1881, κατά τη διάρκεια της ανεγέρσεώς της

Το 1905, με την οδό Πανεπιστημίου χωμάτινη (Πηγή: Gerontakos)

Η αφετηρία των λεωφορείων για Νέα Σμύρνη και Φάληρο στην οδό Σίνα το 1931 (Πηγή: Billy Files)

Η Ακαδημία και η οδός Σίνα το 1940. Δεξιά του αγάλματος του Απόλλωνος διακρίνεται το κτήριο της Αγροτικής Τραπέζης, στη γωνία των οδών Σίνα και Βησσαρίωνος. Στη θέση του κατεδαφισμένου σήμερα κτηρίου η Ακαδημία Αθηνών προτίθεται να χτίσει ένα τερατούργημα, το οποίο αποκαλεί «δίδυμο αδελφάκι»! (Πηγή: Gerontakos)

Το τραμ στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Γρηγορίου Ε'. Η Πανεπιστημίου είναι τόσο άδεια, που οι πεζοί κυκλοφορούν αμέριμνοι στο οδόστρωμα

Η συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Σίνα το 1928. Αριστερά το κτήριο στη γωνία της Πανεπιστημίου με την Κοραή. Τα επόμενα πολυώροφα κτήρια είναι το μέγαρο της «Πρωίας», το μέγαρο Νικολούδη, η Ιονική Τράπεζα, το Αρσάκιο και το ξενοδοχείο 

Το ίδιο σημείο τον Ιούνο του 1969. Στη μία γωνία της Πανεπιστημίου με την Κοραή η οικία Ράλλη και απέναντι το αναμορφωμένο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, απογυμνωμένο από το νεοκλασσκικό του διάκοσμο και τον τρούλλο της γωνίας (Πηγή: facebook Η Αθήνα μέσα στο χρόνο)

Το αέτωμα της Ακαδημίας με τα ακρωτήρια

Η αίθουσα τελετών της Ακαδημίας Αθηνών

Το μέγαρο της Ακαδημίας σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του εικοστού αιώνα

Το ιστορικό ανεγέρσεως της Σιναίας Ακαδημίας στην Αρχαιολογία της Πόλεως των Αθηνών.
Πληροφορίες για την Ακαδημία στην ιστοσελίδα του ιδρύματος.
Δείτε σπάνιες φωτογραφίες από την ανέγερση της Ακαδημίας Αθηνών στο εξαιρετικό ιστολόγιο Neoclassical Architecture in Greece.
Σχετικά με το κυοφορούμενο κτήριο της Ακαδημίας Αθηνών στη γωνία των οδών Σίνα και Βησσαρίωνος διαβάστε εδώ και εδώ.