Ο Πύργος των σεισμών, της αντιπαροχής, της ανάξιας εξουσίας

Ιδιαίτερα πολυτελής ήταν η οικία της οδού Λιούρδη, με αετωματική απόληξη του κέντρου και προεξέχουσες τις πλευρές. Παρά τις φθορές στα κουφώματα λόγω της εγκατάλειψης, ο πέτρινος φέρων οργανισμός του κτηρίου δεν είχε την παραμικρή ζημιά που θα το καθιστούσε επικίνδυνο

Ο Πύργος, όπως όλες οι πόλεις της ελληνικής επικράτειας, βάσισε εν πολλοίς την ανάπτυξή του μετά τον πόλεμο στην αντιπαροχή. Το πρόβλημα δεν ήταν καθαυτή η αντιπαροχή, αλλά ο τρόπος που εφαρμόστηκε: χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό και καθορισμό χρήσεων γης, χωρίς την έγκαιρη δημιουργία σύγχρονων υποδομών, χωρίς αυστηρή επίβλεψη της ανοικοδόμησης, χωρίς τέλος κανένα σεβασμό στην αρχιτεκτονική κληρονομιά. Έτσι οι οικιστικός πλούτος περασμένων εποχών, πλην ολίγων εξαιρέσεων που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα, έπεσε θύμα του ακόρεστου πάθους για πλούτο και της αχαλίνωτης επιθυμίας για τσιμέντο.

Μαρμάρινος εξώστης της πτέρυγας του κτηρίου με εξαιρετικά φουρούσια. Ο Δήμος έκρινε πως αυτό το κτήριο δεν άξιζε τίποτε

Κάποιες πόλεις είχαν επιπλέον την ατυχία που λέγεται σεισμός. Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος και η Κόρινθος, αλλά κυρίως τα Επτάνησα και οι πόλεις της δυτικής Πελοποννήσου έχουν γνωρίσει επανειλημμένως τα χτυπήματα του Εγκέλαδου και τις καταστροφικές συνέπειές τους. Η πόλη του Πύργου, δοκιμασμένη ήδη από τους σεισμούς των Ιονίων Νήσων το 1953, υπήρξε το επίκεντρο μίας καταστροφικής αλληλουχίας σεισμικών δονήσεων που κορυφώθηκε το μεσημέρι της 26ης Μαρτίου 1993 και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές. Οι ζημιές του σεισμού σε συνδυασμό με την ευκαιρία που βρήκαν πολλοί να κερδοσκοπήσουν μέσω της αντιπαροχής, οδήγησε στην εξαφάνιση του μεγαλύτερου ποσοστού της νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλεως. Σε αυτό τον παροξυσμό τσιμέντου δεν υστέρησαν οι αρχές του τόπου: Νομαρχία, Δήμος και Μητρόπολη.

Ο φεγγίτης της εισόδου

Η ανοικοδόμηση μετά το 1993 με τη βοήθεια των σεισμοδανείων δεν είχε κοπάσει όταν συνέβη ο άλλος μεγάλος σεισμός το απόγευμα της 8ης Ιουνίου 2008, που μετέτρεψε σε ερείπια χωριά της βόρειας Ηλείας και της νοτιοδυτικής Αχαΐας και ταρακούνησε την Πάτρα, τον Πύργο και άλλες πόλεις, επιφέροντας νέες ζημιές στα κτήριά τους. 

Η είσοδος της οικίας της οδού Λιούρδη. Τώρα στη θέση της χάσκει ένα οικόπεδο

Είχε δοθεί η καλύτερη αφορμή για ένα νέο χορό σεισμοδανείων και τσιμέντου: με πρόσχημα την επικινδυνότητα των κτηρίων λόγω ζημιών, ο Δήμος του Πύργου αποφάσισε με δική του πρωτοβουλία την κατεδάφιση ενός αριθμού παλαιών διατηρητέων οικιών, με το επιχείρημα ότι προέχει η ασφάλεια των κατοίκων από την αναμονή της ανναπαλαιώσεως. Το επιχείρημα θα ήταν εύλογο, εάν δεν υπήρχε μία λεπτομέρεια: κάποια από τα διατηρητέα που κατεδαφίστηκαν, δεν είχαν τον παραμικρό κίνδυνο καταρρεύσεως. Η παρουσία τους όμως και το περιοριστικό νομικό καθεστώς που τα διείπε, αποτελούσαν εμπόδιο στην τσιμεντοποίηση. Έτσι μέσα σε λίγη ώρα κρίθηκε η τύχη μερικών αριστουργημάτων της πόλεως του Πύργου και το πάρτυ του τσιμέντου άνοιξε.  

«Αυτή είναι η Ελλάδα!», όπως είχε πει και ο εκ μητρός Πύργιος Κώστας Σημίτης...