Τρίτη 8 Μαΐου 2012

Αδριανού 96 Ριζόκαστρο: η αρχοντική οικία των Μπενιζέλων, «το πατρικόν οσπήτιον» της Αγίας Φιλοθέης

Η πίσω όψη της οικίας, που βλέπει την Ακρόπολη. Επάνω από τα παράθυρα υπάρχουν φεγγίτες, που μαζί με το σαχνισί ήταν τα χαρακτηριστικά στοιχεία της οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Η αναστήλωση ολοκληρώθηκε πέρυσι. Η οικία των Μπενιζέλων θα λειτουργήσει ως μουσείο του ευατού της

Η οικία των Μπενιζέλων, αρχοντικής οικογένειας της προεπαναστατικής Αθήνας, επέζησε ως εκ θαύματος και σήμερα είναι η παλαιότερη οικία της πόλεως και ένα από τα τρία σπίτια της οθωμανικής Αθήνας που σώζονται. Τα άλλα δύο είναι η οικία Τσώρτς στο Ριζόκαστρο και η οικία του βοεβόδα Χατζή Αλή Χασεκή, στο χώρο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου

Απομεινάρια του ελαιοτριβείου του αρχοντικού Μπενιζέλου εν μέσω αρχαιοτήτων

Ένας ψηλός μαντρότοιχος απομονώνει την οικία από τα αδιάκριτα μάτια των διαβατών της οδού Αδριανού, που ήταν ο κεντρικός δρόμος της οθωμανικής Αθήνας. Ο σύγχρονος Αθηναίος είναι δύσκολο να φανταστεί τι κρύβεται πίσω από τον ψηλό τοίχο. Όταν λειτουργήσει ως μουσείο η οικία, ιδιοκτησία της Εκκλησίας της Ελλάδος, θα μπορούμε να ταξιδέψουμε σε μία άλλη, πολύ διαφορετική εποχή

Η χαρακτηριστική της εποχής της Τουρκοκρατίας έντονα προεξέχουσα στέγη που καμπυλώνεται στη γωνία του κτηρίου. Πίσω της η σημαία της Ακροπόλεως

Η οικία των Μπενιζέλων, αρχοντικής οικογένειας της Αθήνας, στέκει επί της οδού Αδριανού 96 εδώ και πεντακόσια περίπου χρόνια. Ο πρώτος ιδιοκτήτης της Άγγελος Μπενιζέλος ήταν ο πατέρας της Παρασκευής (Ρηγούλας) εκ Παλαιολόγων Μπενιζέλου, της μετέπειτα μοναχής και Αγίας Φιλοθέης. Μετά το σύντομο γάμο και τη χηρεία της η Ρηγούλα «διέτριβε του λοιπού εις το πατρικόν της οσπήτιον προς ένα και μόνον σκοπόν αφορώσα αγαθοεργίας». Μετά από δύο χρόνια εκάρη μοναχή και ίδρυσε το μικρό μοναστήρι της κοντά στην οικία της, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το μέγαρο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, επί της οδού Αγίου Ανδρέου. Αργότερα ίδρυσε μετόχια στα Πατήσια (σημερινή οδός Λευκωσίας), στην περιοχή που αργότερα ονομάστηκε «Καλογρέζα» (από τη λέξη καλόγρια και την αρβανίτικη κατάληξη –έζα, δηλαδή μικρή καλόγρια), στο Ψυχικό, που πήρε το όνομά του από το πηγάδι που άνοιξε ως ψυχικό στην περιοχή. Η χριστιανική και εθνική της δράση ενόχλησε τις τουρκικές αρχές και οδήγησε στη δίωξη και το θάνατό της στις 19 Φεβρουαρίου 1589.

Η οικία Μπενιζέλου τη δεκαετία του 1950. Η μάντρα χωρίζει την αυλή και την οικία που έχει μοιραστεί από τους κληρονόμους της
Η οικία των Μπενιζέλων ακολούθησε την τύχη της πόλεως. Μοιρασμένη στα δύο από τους κληρονόμους της και παρηκμασμένη μέχρι μερικής καταρρεύσεως, περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία πριν λίγα χρόνια αποφάσισε την ανακαίνισή της και τη μετατροπή της σε μουσείο του εαυτού της, δηλαδή αναπαράσταση μίας αρχοντικής οικίας της οθωμανικής Αθήνας. Οι εργασίες ανακαινίσεως έχουν ολοκληρωθεί και απομένει το άνοιγμά της στο κοινό που θα έλθει για πρώτη φορά με μία άγνωστη εν πολλοίς περίοδο της αθηναϊκής ιστορίας.

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΟΤΑΝ ΑΣΧΟΛΕΙΣΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΟ - ΙΣΩΣ- ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΕΙΣ!
1. ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΙ ΟΧΙ, ΟΠΩΣ ΓΡΑΦΕΙΣ, ΤΗΣ Ι. Α.Α.
2. ΣΤΗ 2η ΦΩΤΟ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΟΥ, ΔΕΞΙΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ "ΚΤΙΣΜΑ" ΕΠΙ ΤΟΥ ΥΣΤΕΡΟΥ ΡΩΜΑΙΚΟΥ ΤΕΙΧΟΥΣ. ΜΑΛΛΟΝ ΔΕΝ ΤΟ ΒΛΕΠΕΙΣ Η ΔΕΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΠΕΡΙ ΑΥΤΟΎ...
3. ΔΕΝ ΕΧΕΙ ''ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ''Η ''ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ'' ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 96. Ο ΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΤΟΙΧΟΣ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΗ ΣΥΝΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΜΗ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΠΟΥ ΑΚΟΥΜΠΑ ΠΑΝΩ ΤΟΥ (ΑΡ. 98 Β-ΕΠΙ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΔΡΟΜΙΣΚΟΥ).
ΤΕΛΟΣ, ΕΠΕΙΔΗ Η ΗΜΙΜΑΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΤΗΣ ΑΜΑΘΕΙΑΣ, ΑΣΧΟΛΕΙΣΟΥ ΜΕ ΤΑ ΑΚΡΟΚΕΡΑΜΑ ΣΟΥ, ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΛΕΣ ΦΩΤΟ ΣΟΥ (ΟΝΤΩΣ) ΚΑΙ ΜΗ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΕΙΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΙΚΟΥ.ΑΡΚΕΤΑ ΕΧΕΙ ''ΤΡΑΒΗΞΕΙ'' ΑΠΟ ΠΑΣΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ''ΠΡΟΣΤΑΤΕΣ'' ΚΑΙ ΚΑΛΟΘΕΛΗΤΕΣ!
* ΟΤΑΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣ ΦΩΤΟ ΑΛΛΩΝ, ΟΠΩΣ ΕΝ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΩ ΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΜΥΛΩΝΑ, ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΟ ΑΝΑΦΕΡΕΙΣ.
01.09.2012
ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ

Ο Συλλέκτης είπε...

Προς τι αυτό το τόσο επιθετικό ύφος και οι τρομακτικές προστακτικές για επουσιώδη ζητήματα;
1. Η οικία των Μπενιζέλων είναι αναμφιβόλως η παλαιότερη των Αθηνών. Στην είσοδό της επί της Αδριανού η πινακίδα πληροφορούσε για χρόνια ότι τα έργα εκτελούνται από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Συμβολαιογράφος δεν είμαι, ούτε με ενδιαφέρει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μνημείων. Με ενδιαφέρει να στέκουν αξιοπρεπή και ακέραια. Αν ανατρέξετε στις επόμενες παραπομπές θα διαπιστώσετε ότι και άλλοι «παραπληροφορούν»:
http://plakadiadromes.webnode.gr/news/%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%B6%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BD/
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_26/02/2006_174960
2. Ειλικρινά, δεν αποτελεί αντικείμενο της έρευνάς μου το «κτίσμα» επί του υστερορρωμαϊκού τείχους και δεν βρίσκω γιατί θα έπρεπε να αποτελεί.
3. Η κατεδάφιση της οικίας επί της Αδριανού 98 που εκκρεμεί, δεν αναιρεί την εργασία που έχει συντελεσθεί στο υπόλοιπο κτίσμα. Μένετε τυπολατρικά προσκολλημένος στις λέξεις και δεν αντιλαμβάνομαι γιατί.
4. Τέλος, επειδή όντως η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας, η προστακτική του ρήματος «ασχολούμαι» γράφεται με ήτα: «ασχολήσου», όχι «ασχολείσου»! Το αρχοντικό των Μπενιζέλων δεν «τράβηξε» τίποτε από την ανάρτησή μου και οι χαρακτηρισμοί «προστάτες» και «καλοθελητές» δεν με αφορούν.
• Ζητώ συγγνώμη που το Αρχείο Νεωτέρων Μνημείων, από όπου άντλησα την ασπρόμαυρη φωτογραφία (http://www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio_more.aspx?id=55), δεν αναφέρει το όνομα του φωτογράφου Παύλου Μυλωνά.
Καλό μήνα και σε εσάς.

Ανώνυμος είπε...

Πραγματικά το υφος είναι ακρα επιθετικό δεν υπάρχει κάποιος λόγος . Μας κατέχει όλους η ίδια αγάπη για το παλιό υποθέτω , παρόλο που οι πληροφορίες είναι βασικές δεν υπάρχει λόγος επίθεσης . ( ένας άσχετος )

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετική η δουλειά που έχετε κάνει Συλλέκτη κι ας προσπαθούν να τη μειώσουν κάποιο με κακόβουλα σχόλια.

Ο Συλλέκτης είπε...

Ευχαριστώ πολύ! Δεν πειράζει, και τα κακά σχόλια είναι καλοδεχούμενα, όπως και τα καλά.

Ανώνυμος είπε...

H δουλειά σας εξαιρετική! Μπράβο, ταξίδεψα με τις φωτογραφίες και τα κείμενα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν μπορώ να εκτυπώσω κάποιες φωτογραφίες από το αφιέρωμα σας στη γειτονιά Βρυσακίου . Ειμαι ξεναγός και θα ήθελα να τις χρησιμοποιησω σε ξενάγηση στην αρχαία αγορά.

Σας ευχαριστώ

Ο Συλλέκτης είπε...

Ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Τόσο καιρό μετά και αυτή η ανάρτηση παραμένει πολύ δημοφιλής.
Οι φωτογραφίες μου προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών (The American School of Classical Studies in Athens: http://www.agathe.gr/).
Δεν πιστεύω ότι θα είχαν αντίρρηση.

Ανώνυμος είπε...

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΒΡΥΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ

Ανώνυμος είπε...

Ο δακρυόεν γελάν είναι εβραίος.
Η επιθετικότητά του και το γεγονός ότι τονίζει ότι η εβραίκή κατοικία των Μπενιζέλων είναι η παλαιότερη των Αθηνων τον αποκαλύπτουν.
Η παρασιτική φυλή τους θέλει να αποδείξει ότι είναι αρχαιότερη και των αρχαίων Αθηναίων και με αυτόν τον τρόπο να διεκδικήσει Ελλάδα όπως οι Σκοπιανοί, Αλβανοι κλπ.

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Πλάκα σε ένα από τα νεοκλασσικά της και ευχή μου είναι όλα τα τζαμιά και τούρκικα σπίτια να κατεδαφιστούν. Είναι ύβρις να οδεύεις πρός το μεγαλύτερο θαύμα του κόσμου την Ακρόπολη προσπερνώντας όλο αυτό το αισχρό τούρκικο παρελθόν.

Ο Συλλέκτης είπε...

Από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο "δακρυόεν γελάν" είναι Εβραίος, ούτε ότι οι Μπενιζέλοι ήταν Εβραίοι. Δεν νομίζω ότι υπάρχει σύγκριση στις διεκδικήσεις μεταξύ των αναφερθέντων λαών.
Ακόμη και αν η ευχή σου επραγματοποιείτο, τα τουρκικά μνημεία που έχουν απομείνει είναι ελάχιστα.
Θεωρώ το σχόλιό σου υπερβολικό.