Αποχαιρετισμός στους φοίνικες της Αθήνας

Φοίνικας του Θεοφράστου σε αυλή της Ρωμαϊκής Αγοράς. Για την ώρα αυτό το είδος δείχνει αντοχή στην επιδρομή του ασιατικού σκαθαριού

Κι άλλος φοίνικας του ιδίου είδους δίπλα από το Φετιχιέ Τζαμί, εντός της Ρωμαϊκής Αγοράς. Αυτό το είδος φοίνικα είναι αυτοφυές στην Κρήτη (Βάι, Πρέβελη), σε μερικά νησιά του νοτίου Αιγαίου και σε μία μικρή περιοχή της νότιας Μικράς Ασίας. Έχει βρεθεί σε απολιθώματα της Θήρας

Φοίνικας της Πλατείας Συντάγματος σε προχωρημένο στάδιο προσβολής. Από την εποχή του Όθωνα σε αυτή τη θέση, επέζησε πολέμων και καταστροφών, προστατεύθηκε κατά τα έργα κατασκευής του Μετρό και τελικά πεθαίνει από το σκαθάρι. Σε λίγο καιρό θα είναι πλέον νεκρός 

Οι φοίνικες της Αγίας Αικατερίνης της Πλάκας σχημάτιζαν μια όαση. Πλέον είναι παρελθόν. Οι ουασιγκτωνίες στα αριστερά εμφανίζουν για την ώρα αντοχή στο θανατηφόρο έντομο

Ο βασιλικός ή κανάριος φοίνικας της Εθνικής Βιβλιοθήκης που επιζεί ακόμη. Ο αντίστοιχός του στα αριστερά του κτηρίου αποτελεί ήδη παρελθόν. Ομοίως έχουν προσβληθεί πολλοί φοίνικες σε πλατείες και μνημειώδη κτήρια της Αθήνας. Προηγήθηκε εκτεταμένη καταστροφή στην Κρήτη, στην Ηλεία, στα Δωδεκάνησα και αλλού. Ο φοίνικας είναι ίσως το πιο «νεοκλασσικό» φυτό και για αυτό η εισαγωγή του στις ελληνικές πόλεις έγινε ταυτόχρονα με την επικράτηση του νεοκλασσισισμού. Το σχήμα του ανθεμίου θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει τα φύλλα του φοίνικα

Ο ίδιος φοίνικας της Εθνικής Βιβλιοθήκης στις αρχές του εικοστού αιώνα, με θέα τα παρτέρια του Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας και με την αγνώριστη οδό Πανεπιστημίου

«Προς τα τέλη του ΙΘ’ αιώνα δημιουργείται στην Αθήνα αληθινή βιομηχανία που παράγει ακροκέραμα σε ποσότητα,πάνω σε σχέδια του Ε. Τσίλλερ, για να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση… Σύντροφος απαραίτητος του κλασσικιστικού οικοδομήματος είναι κι η φοινικιά…
Πού και πού οι πράσινες λόγχες που αναδεύουν ξεχωρίζοντας πάνω απ’ τα σπιτάκια της Πλάκας, του Ψυρρή, του Μεταξουργείου, δίνουν το στίγμα για μας, τους αθεράπευτα ρομαντικούς, που ακολουθούμε τις τελευταίες φοινικιές με τον τηλεσκοπικό μας φακό ανάμεσα στις πολυκατοικίες, εμάς τους Αθηναίους που επιμένουμε ν’ αγοράζουμε ακροκέραμα εδώ και δυο δεκαετίες ανελλιπώς, για να μεταμφιέζουμε τα μπαλκόνια και τα καθιστικά των διαμερισμάτων μας…»

Λίζα Μιχελή «Η Αθήνα των ανωνύμων»(Εκδόσεις Δρώμενα, 1990)

Περισσότερες πληροφορίες για την καταστροφή των φοινίκων στο ιστολόγιο Βιόκηπος.